سیاست و اقتصاد | سیاست | مارکسیسم

 

| چپ گرایان ایالات متحده در حال حاضر نیز فعالیت‌های خاص خود را دارند و فعالیت آن‌ها پس از سال 2008 میلادی و بحران اقتصادی که سیستم این کشور را درگیر کرده بود افزایش یافته است

هنگامی که از چپ گرایی در ایالات متحده صحبت می کنیم نباید توقع داشت آن چه که در جریان تسلط چپ گرایان افراطی در شوروی به ذهن متبادر می شود، به یاد بیاوریم. زیرا ایالات متحده از ابتدا پرچمدار مخالفت با چپ گرایی و مروج لیبرالیسم و اقتصاد بازار آزاد بوده و این جریان هم چنان ادامه دارد. چپ گرایی در آمریکا بیشتر جنبه سوسیالیستی و نه مارکسیستی به خود گرفته است و سوسیال دموکرات‌ها پر نفوذترین گروه‌های چپ در این کشور بوده اند. اما وجود چپ گرایان در قالب گروه‌ها و افراد و افزایش فعالیت‌هایشان در دهه اخیر ما را بر آن داشت تا با چپ گرایی ایالات متحده بیشتر آشنا شویم. در این مطلب قصد داریم ضمن بررسی اجمالی از معنی چپ گرایی در غرب، به چرایی شکل گیری چپ گرایان در آمریکا بپردازیم. در پایان نیز مهم ترین احزاب و گروه‌های چپ گرا را از گذشته تا کنون معرفی خواهیم کرد.

معنی چپ گرایی در غرب

چپ یا چپ‌گرا در ادبیات سیاسی غرب، به دیدگاه‌هایی اطلاق می‌شود که خواهان تغییرات تدریجی یا رادیکال در جهت ایجاد برابری در توزیع ثروت و قدرت هستند. چپ در ادبیات سیاسی معاصر غرب معمولا به معنی سوسیال لیبرال یا سوسیالیست به کار رفته و در برابر راست قرار می‌گیرد. ریشه این نام گذاری به انقلاب فرانسه بازمی‌گردد؛ کسانی که در سمت چپ پارلمان می‌نشستند، مخالف سلسله مراتب سنتی قدرت بودند و از اصلاحات رادیکال پشتیبانی می‌کردند.

گروه‌های چپ‌گرا اصولا خواستار برابری افراد در حقوق سیاسی و حقوق اقتصادی و طرفدار دخالت دولت در امور اقتصادی به نفع عموم مردم هستند. ازنظر چپ‌گرایان قدرت و منافع باید به‌طور مساوی میان مردم تقسیم شود. به‌طور مثال طرفداری از عدالت اقتصادی، برابری، تأکید بر انترناسیونالیسم ضد استعماری و مبارزه با سودجویی سرمایه‌داری از ویژگی‌های چپ گرایان است.

چرایی شکل گیری چپ گرایان در آمریکا و مهم ترین احزاب و گروه‌ها

شاید بتوان تاریخ به وجود آمدن چپ گرایان ایالات متحده را در دهه‌های 30 و 40 قرن بیستم میلادی دانست. در آن زمان جهان متاثر از اندیشه‌های مارکس و لنین و شکل گیری یک کشور کمونیست بر اساس این اندیشه‌های چپ گرایانه به نام اتحادیه جماهیر شوروی بود. چپ گرایان ایالات متحده در حال حاضر نیز فعالیت‌های خاص خود را دارند و فعالیت آن‌ها پس از سال 2008 میلادی و بحران اقتصادی که سیستم این کشور را درگیر کرده بود افزایش یافته است؛ اما اینکه چرا در کشوری مثل آمریکا که از ابتدا طرح ایجاد کشور و سیاست‌هایش را بر اساس لیبرالیسم فرهنگی و اقتصادی طرح ریزی کرده بود، گروه‌ها و افراد چپ گرا به وجود آمدند، دلایل مختلفی دارد که مهم ترین آن‌ها عبارتند از:

• حمایت از حقوق اقلیت‌ها به ویژه سیاه پوستان
• انتقاد از سیستم اقتصادی و بحران‌های اقتصادی
• حمایت از برابری اقتصادی
• انتقاد از شکاف طبقاتی بین طبقه متوسط و سرمایه دار‌ها
• انتقاد از سیتم سیاسی دو حزبی

مهم ترین جریان‌ها، احزاب و افراد چپ گرا نیز به شرح زیر هستند که به دلایلی که ذکر شد به انتقاد از سیستم سرمایه داری و ویژگی‌های آن پرداخته اند:

• حزب کمونیست ایالات متحده آمریکا: این حزب از احزاب مارکسیست-لنینیست این کشور است. که نقش بسیار مهمی در شکل دادن به اتحادیه‌های کارگری و دفاع از حقوق آفریقایی-آمریکایی‌ها در دهه ۳۰ و ۴۰ قرن بیستم داشت اما در دوران جنگ سرد نقش خود به عنوان یک نیروی مؤثر سیاسی از دست داد اما هم چنان تحت رهبری سام وب به کار خود ادامه می‌دهد. مواضع سام وب در نقد حکومت فعلی آمریکا و ساختار طبقاتی آن بوده است. او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ نقش مهمی در اتخاذ تصمیم حزب کمونیست آمریکا در دفاع از حزب دموکرات در این انتخابات داشت.
• بیشتر بخوانید:  چرا رقابت با هالیوود برای اروپا مهم است؟
• حزب کار سوسیالیست آمریکا: این حزب یک حزب سیاسی با تمایلات مارکسیست-لنینیستی است و در حال حاضر و در بین احزاب موجود قدیمی‌ترین حزب مارکسیست در آمریکا و دومین حزب قدیمی سوسیالیست در جهان است. این حزب اگرچه نقش مهمی در سیاست‌های فعلی آمریکا و ساختار رسمی این کشور ندارد اما هم چنان فعالیت‌های خود مثل چاپ نشریه «مردم» و کنگره‌های سالانه خود را دارد و بر حمایت از حقوق کارگران تاکید کرده و خواستار برابری طبقات در ایالات متحده است.
• جناح سوسیالیست‌ها در حزب دموکرات: این چناح چپ گرایان حزب دموکرات آمریکا هستند. الگوی سیاسی رهبران این جناح، احزاب سوسیالیست اروپایی به ویژه در کشورهای اسکاندیناوی است. این جناح خواهان ایفای نقش بهتر برای دولت، افزایش مالیات‌ها و تأکید بیشتر بر برنامه‌های اجتماعی و رفاهی است. ایالت‌های شمال شرقی و شمال غربی، به ویژه ایالت واشینگتن پایگاه اصلی جناح چپ حزب دموکرات محسوب می‌شود. «باربارا لی» نماینده مجلس و «دنیس کوسینیچ »رقیب جان کری در انتخابات درون حزبی سال ۲۰۰۴ حزب دموکرات از جمله شاخص‌ترین چهره‌های جناح سوسیال دموکراتیک چپ حزب دموکرات به شمار می آیند. اما در میان سوسیال دموکرات‌های حزب دموکرات هیچ کس شهرت برنی سندرز را پیدا نکرد. سندرز به لحاظ ایده‌های چپ گرایانه و حضور در رقابت‌های اولیه انتخابات ریاست جمهوری شهرتی دو چندان یافت که در ادامه به معرفی وی خواهیم پرداخت.
• برنی سندرز: برنی سندرز، سناتور ایالت ورمانت در سنای ایالات متحده آمریکا است. زمانی که سندرز در سال ۲۰۱۶ وارد رقابت‌های انتخاباتی شد، خود را یک سوسیال دموکرات معرفی کرد. کمپین انتخاباتی برنی سندرز در ابتدا بی سر و صدا و به دور از جلب توجه برپا شد. وی تقریبا برای شهروندان آمریکا چهره ای گمنام بود با این حال پس از کسب پیروزی در رقابت درون حزبی ایالات آیوا و نیوهمپشایر شهرتی فراتر از مرزهای ایالات متحده یافت. وی در جریان مبارزات درون حزبی حزب دموکرات نظرات تندی را نسبت به وال استریت و نظام اقتصادی آمریکا مطرح کرد و هیلاری کلینتون را به سبب ارتباطش با سرمایه داران وال استریت و کمک‌های مالی که از آنها دریافت کرده بود به باد شدیدترین انتقادها گرفت. دیدگاه‌های سندرز بر خلاف تصوری که میرفت بسیار مورد توجه جوانان آمریکایی واقع شد، به طوری که در برخی از ایالت‌ها موفق شد آرای بیشتری را نسبت به هیلاری کلینتون کسب نماید.

“ایالت‌های شمال شرقی و شمال غربی، به ویژه ایالت واشینگتن پایگاه اصلی جناح چپ حزب دموکرات محسوب می‌شود. «باربارا لی» نماینده مجلس و «دنیس کوسینیچ »رقیب جان کری در انتخابات درون حزبی سال ۲۰۰۴ حزب دموکرات از جمله شاخص‌ترین چهره‌های جناح سوسیال دموکراتیک چپ حزب دموکرات به شمار می آیند. اما در میان سوسیال دموکرات‌های حزب دموکرات هیچ کس شهرت برنی سندرز را پیدا نکرد. سندرز به لحاظ ایده‌های چپ گرایانه و حضور در رقابت‌های اولیه انتخابات ریاست جمهوری شهرتی دو چندان یافت.“

جمع بندی

تاریخ سوسیال دموکراسی در امریکا تاریخ مقاومت در برابر فشار مذهبیون راست گرا، حزب جمهوری خواه و برخی از جناح‌های مختلف حزب دمکرات و جریان‌های ناسیونالیست و نژادپرست بوده است. این جریان‌ها و احزاب با توانائی مالی و تبلیغاتی گسترده دردوره‌هائی با اعمال فشار‌های اشکار و پنهان، جریان‌ها و شخصیت‌ها ی سوسیال دموکرات را به نیروهائی کوچک و ضعیف، و شخصیت‌های گمنام بَدَل کرده اند. دهه شصت و هفتاد میلادی سال‌های سختی برای سوسیال دموکرات‌ها در امریکا بود زیرا به بهانه مبارزه با کمونیسم فشارهای بسیاری بر آن‌ها وارد شد. اما فعالیت چپ گرایان طی دهه اخیر و به ویژه پس از جنبش تسخیر وال استریت نشان می دهد که جریان چپ در آمریکا هنوز زنده است هر چند که توانایی زیادی برای مقابله با صاحبان قدرت و ثروت در ایالات متحده را ندارد.